31 de jan. de 2012

Capítulo 25

Bentley Drummle era un raparigo de tan mal carácter que cando collía un libro o facía coma se o autor lle causase unha aldraxe; xa se comprende que non facía coñecemento coas persoas dun modo moito máis agradable. De figura, movementos e comprensión macizos e pesados –na preguiceira expresión do seu rostro e na enorme e desmañada lingua que parecía durmir na súa boca mentres el se apoiaba en calquera saliente ou na parede da estancia–, era preguiceiro, orgulloso, avaro, reservado e receoso. Descendía dunha familia rica, de Somersetshire, que cultivou nel esta combinación de calidades ata que descubriu que tiña xa idade de aprender e un caletre moi duro. Así, Bentley Drummle foi á casa do señor Pocket cando xa pola súa estatura lle excedía a cabeza a este cabaleiro e esta era media ducia de veces máis obtusa que a de moitos cabaleiros.
Startop fora botado a perder por unha nai débil, que o retivo na casa cando debera permanecer na escola, pero el estaba moi encariñado coa boa señora e admirábaa sen reservas.
Tiña as faccións delicadas propias dunha muller e era «como pode vostede ver, aínda que non coñeza á nai, exactamente igual que ela», díxome Herbert. É moi natural que eu o acollese con maior bondade que a Drummle e que, aínda nos primeiros días dos nosos exercicios de remo, el e eu volvésemos á casa cos botes marchando á vez e falándonos, mentres Bentley Drummle chegaba só tras de nós, disimulándose entre as herbas e os canavais da beira. Sempre tomaba terra na ribeira coma se fose un ser anfibio que non estivese cómodo na auga, mesmo nos casos en que a marea lle axudara a facer o camiño; e sempre o lembro indo detrás de nós ou seguindo o noso ronsel, mentres os nosos dous botes rompían no centro da corrente os reflexos da posta do sol ou da lúa.
Herbert era o meu amigo íntimo e o meu compañeiro. Ofrecinlle a metade da propiedade do meu bote, o cal foi ocasión de que viñese con algunha frecuencia a Hammersmith; mentres a miña posesión da metade das súas habitacións en Londres me levaba tamén alí con algunha frecuencia. Adoitabamos facer o traxecto entre ambos os lugares acotío. Aínda lle teño agarimo a aquel camiño (aínda que agora non é tan agradable coma antes) debido á impresión que entón me causou, pois naquela época a miña mocidade estaba animada pola esperanza e non sufrira aínda graves desgustos.
Cando xa había un ou dous meses que vivía coa familia Pocket, chegaron o señor e a señora Camila.
Esta era irmá do señor Pocket. Georgiana, á que vin na casa da señorita Havisham o mesmo día, tamén acudiu. Era unha curmá, muller solteira a indixesta, que chamaba relixión á súa acidez e amor ao seu fígado. Todos eles odiábanme co odio que esperta a cobiza e o desengano. Con todo, empezaron a afagarme pola miña prosperidade coa maior baixeza. En canto ao señor Pocket, tratárono coa indulxencia que se concede a un neno grande que non ten noción sequera dos seus propios intereses. Á señora Pocket desprezábana, pero concedíanlle que sufrira un gran desengano na súa vida, porque emitía unha débil luz que se reflectía neles mesmos.
Este era o ambiente en que eu vivía, e apliqueime á miña propia educación. Pronto contraín o hábito de gastar e de rodearme de comodidades, e, así, necesitaba unha cantidade de diñeiro que moi poucos meses antes me parecera case fabulosa. Niso non había outro mérito que o de darme conta dos meus propios defectos. Entre o señor Pocket e Herbert empecei a gastar moi rápido; e como sempre estaban un ou outro ao meu lado para darme o impulso que necesitaba e quitando obstáculos do camiño, sería tan parvo coma Drummle se fixese menos.
Había xa varias semanas que non vía ao señor Wemmick, cando pensei conveniente escribirlle unhas liñas para anunciarlle que unha daquelas tardes iría visitalo á súa casa. El contestoume que o satisfaría moito e que me esperaría na oficina ás seis da tarde. Alí fun, daquela, e atopeino metendo nas costas a chave da caixa, no preciso momento en que o reloxo daba as seis.
–Ten vostede algún inconveniente en que vaiamos andando ata Walworth? –preguntoume.
–Ningún, se a vostede lle parece ben –contestei.
–Mellor –observou Wemmick–, porque pasei todo o día coas pernas encollidas debaixo da mesa e gustaríame estiralas un pouco. Agora voulle a dicir o que temos para cear, señor Pip. Hai carne estufada, feita na casa, e polo asado, da fonda inmediata. Paréceme que é moi tenro, porque o dono da tenda foi xurado hai algúns días nalgún dos nosos procesos e tratámolo bastante ben. Recordeillo ao comprarlle o polo, dicíndolle: «Búsqueme vostede un que sexa bo, vello Briton, porque se quixésemos retelo un ou dous días máis, poderiamos facelo.» El, entón, contestoume: «Permítame que lle regale o mellor polo que teño na casa.» Eu permitinllo, desde logo, porque iso é algo que ten certo valor e ademais facilmente transportable. Non terá vostede inconveniente en que nos acompañe o meu ancián pai?
Eu imaxinei que seguía falando do polo, pero logo engadiu:
–É porque teño o meu ancián pai na miña casa.
Contesteille con algunhas frases corteses, e mentres seguiamos andando preguntoume:
–De modo que aínda non comeu co señor Jaggers?
–Aínda non.
–Pois esta tarde, en canto soubo que chegaría vostede para saír comigo, díxomo. Daquela, espero que recibirá unha invitación mañá. Creo que tamén invitará aos seus compañeiros. Son vostedes tres, verdade?
Malia que non tiña costume de considerar a Drummle como íntimo amigo, contestei:
–Si.
–Pois ben. Vai invitalos a todos vostedes –iso non me deu ningunha satisfacción–. E asegúrolle que calquera cousa que lles dea será boa. Non espere vostede moita variedade, pero si o mellor do mellor. Ademais, naquela casa hai outra cousa singular –continuou Wemmick logo dunha lixeira pausa, coma se se sobrentendese que a primeira era a criada–: nunca permite que se peche polas noites ningunha porta ou fiestra.
–E non ten medo de que lle rouben?
–Que vai ter! –contestou Wemmick–. Di publicamente: «Gustaríame ver o home capaz de roubarme.» Oínllo dicir, polo menos, un cento de veces, e nunha ocasión díxolle a un ladrón de marca: «Xa sabes onde vivo, e ten en conta que alí non se pecha nunca. Por que non probas de dar un golpe na miña casa? Non te tenta?» Pero el contestou: «Non hai ninguén, señor Jaggers, bastante atrevido para facelo, por moito que o tente o diñeiro.»
–Tanto o temen? –preguntei eu.
–Que se o temen? –dixo Wemmick–. Vaia se non! De todos os xeitos, el toma as súas precaucións, desconfiando deles. Na súa casa non hai nada de prata e todos os cubertos son de metal prateado.
–Pois entón pouco roubarían, aínda no caso... –observei.
–Ah! Pero el si que podería facerlles dano –dixo Wemmick, interrompéndome–, e eles sábeno. Sería, a partir de entón, o dono das súas vidas e das de vintenas dos seus familiares. Vingaríase terriblemente. E é imposible adiviñar o que podería facer se quixese vingarse.
Eu quedei meditando na grandeza do meu titor, cando Wemmick observou:
–En canto á ausencia de prata, iso débese a que é un home naturalmente moi astuto. Fíxese, en cambio, na cadea do seu reloxo. Esa si que é boa.
–É maciza? –preguntei.
–Creo que si –contestou–. E o seu reloxo é de repetición e de ouro. Polo menos vale cen libras esterlinas. Teña en conta, señor Pip, que, polo menos, hai en Londres setecentos ladróns que coñecen este reloxo; non hai entre eles nin un home, unha muller ou un neno, que non fose capaz de recoñecer o elo máis pequeno da cadea; pero se o atopasen, deixaríano caer coma se estivese a lume branco, isto no caso de que se atrevesen a tocalo.
Con tal discurso e logo grazas a unha conversación sobre asuntos correntes, o señor Wemmick e eu enganamos o longo do camiño, ata que el me deu a entender que chegaramos ao distrito de Walworth.
Aquel lugar parecía unha colección de carreiros, de gabias e de xardinciños, e ofrecía o aspecto dun lugar de retiro algo triste. A casa de Wemmick era moi pequena e de madeira, e estaba situada entre varios anacos de xardín. A parte superior da vivenda aparecía recortada e pintada coma se fose unha batería con canóns.
–Isto fíxeno eu –observou Wemmick–. Resulta bonito, non é verdade?
Eu louveillo moito. Creo que era a casiña máis pequena que vin na miña vida. Tiña unhas fiestras góticas moi estrañas, a maioría delas finxidas, e unha porta tamén gótica case demasiado pequena para permitir o paso.
–Hai unha verdadeira asta para a bandeira –dixo Wemmick–, e os sábados izo unha bandeira formal. Agora mire aquí. En canto crucemos esta ponte, levántoa e así impido toda comunicación co exterior.
A ponte non era tal, senón unha prancha de madeira que cruzaba unha gabia de catro pés de anchura e dous de profundidade. Pero resultaba agradable ver a satisfacción con que o meu compañeiro levantou a ponte e a suxeitou, sorrindo e deleitándose na operación, e non dun modo maquinal.
–Ás nove da noite, segundo o meridiano de Greenwich –dixo Wemmick–, dispárase o canón. Míreo, aquí está. E cando o oia vostede, non teño dúbida de que imaxinará que é de groso calibre e de ordenanza.
O canón referido estaba montado nunha fortaleza separada e construída con listóns. Estaba protexida das inclemencias do tempo por medio dun enxeñoso encerado semellante na súa forma a un paraugas.
–Ademais, está na parte traseira –seguiu explicando Wemmick– e lonxe da vista, para non afastar a idea das fortificacións, porque teño o principio de que cando se ten unha idea hai que seguila ata a fin. Non sei cal será a súa opinión acerca do particular...
Eu contestei que estaba de acordo con el.
–Na parte posterior hai un porco, galiñas e coellos; ademais, cultivo a horta, e á hora da cea xa verá vostede que excelente ensalada vou ofrecerlle. Daquela, amigo meu –dixo Wemmick sorrindo, pero tamén falando moi en serio–, supoñendo que esta casita estivese sitiada, podería resistir moito tempo polo que respecta ao seu aprovisionamento.
Logo conduciume a unha glorieta que se achaba a doce metros de distancia, pero o camiño estaba tan enxeñosamente retorto, que se tardaba bastante en chegar. Alí esperábannos xa uns vasos para o ponche, que arrefriaba nun lago ornamental, en cuxa beira se levantaba a glorieta. Aquela extensión de auga, cunha illa no centro, que podería ser a ensalada da cea, era de forma circular, e alí había un chafarís, o cal, cando se poñía en marcha un muíño e se queitaba a cortiza que tapaba o tubo, xurdía con tanta forza que chegaba a mollar o dorso da man.
–Son á vez enxeñeiro, carpinteiro, fontaneiro e xardineiro, de modo que teño toda sorte de oficios ­–dixo Wemmick tras darme as grazas polos meus parabéns–. Iso é moi agradable. Ten a vantaxe de que lle quita a un as arañeiras de Newgate e ademais gústalle moito ao meu vello. Quere vostede que llo presente? Non lle saberá mal?
Eu manifesteime disposto, e así nos diriximos ao castelo. Alí atopamos sentado xunto ao lume un home moi ancián, vestido de flanela. Estaba moi limpo, alegre e cómodo, e tamén ben coidado, pero era absolutamente xordo.
–Que tal, pai querido? –dixo Wemmick estreitándolle a man cordial e alegremente–. Como está vostede?
–Moi ben, John, moi ben –contestou o ancián.
–Preséntolle ao señor Pip, pai querido –dixo Wemmick–, e gustaríame que puidese vostede oír o seu nome. Fágame o favor, señor Pip, de saudalo cun movemento de cabeza. Isto gústalle moito. Repítao vostede, señor Pip. Fágame o favor.
–Esta posesión do meu fillo é moi agradable, cabaleiro –gritou o ancián mentres eu movía a cabeza con tanta enerxía como me era posible–. É un lugar cheo de delicias, cabaleiro. Tanto a casa como o xardín, así como todas as preciosidades que contén, deberían ser conservados pola nación cando morra o meu fillo, para diversión da xente.
–Está orgulloso, non é verdade, pai? –dixo Wemmick contemplando ao vello, mentres a expresión do seu rostro se suavizou–. Mire, este saúdo vai por vostede –engadiu movendo enexgicamente a cabeza–. E estoutro, tamén –continuou, repetindo o movemento–. Gústalle isto, non é verdade? Se non se cansa vostede, señor Pip, pois comprendo que para os demais é moi fatigoso, quere vostede saudalo outra vez? Non sabe vostede canto lle gusta.
Eu movín varias veces a cabeza, con gran satisfacción do ancián. Deixámolo cando se dispoñía a darlles de comer ás galiñas, e encamiñámonos á glorieta para tomar o ponche, onde Wemmick me dixo, mentres fumaba a súa pipa, que empregara moitos anos en poñer a propiedade no seu actual estado de perfección.
–É propiedade de vostede, señor Wemmick? –preguntei.
–Oh, si! –contestou el–. Adquirina a prazos.
–De verdade? Espero que o señor Jaggers a admirase tamén.
–Nunca a viu –dixo Wemmick–, nin tampouco oíu falar dela. Tampouco coñece ao meu pai nin oíu falar del. Non; a oficina é unha cousa, e a vida privada, outra. Cando vou á oficina, deixo ás miñas costas o castelo, e cando veño a este, deixo en Londres a oficina. E se non o contraría, farame un favor facendo o mesmo. Non desexo falar de negocios aquí.
Naturalmente, a miña boa fe obrigoume a atender a súa petición. Como o ponche era moi bo, permanecemos alí sentados, bebendo e falando, ata que foron case as nove da noite.
–Xa se achega a hora de disparar o canón –dixo entón Wemmick, deixando a pipa sobre a mesa–. É o maior pracer do meu pai.
Dirixíndose novamente ao castelo, atopamos o vello quentando o espetón con ollos expectantes, coma se aquilo fose a operación preliminar da gran cerimonia nocturna. Wemmick quedou co reloxo na man ata que chegou o momento de tomar de mans do ancián o espetón arroibado ao lume e achegarse á batería. Saíu case inmediatamente, e naquel momento resoou o canón con tal estrondo que fixo estremecer a casiña enteira, ameazando con facela caer a pedazos e facendo resoar todos os vidros e todas as cuncas. Entón o vello, quen sen dúbida non saíra despedido do seu asento porque tivo a precaución de suxeitarse con ambas as mans, exclamou, moi entusiasmado:
–Disparou! Oíno!
Eu movín a cabeza cara ao ancián cabaleiro con tanta enerxía que non é ningunha ficción o asegurar que chegou un momento en que xa fun incapaz de velo.
Wemmick dedicou o intervalo entre o canonazo e a hora da cea mostrándome a súa colección de curiosidades.
A maioría eran de carácter criminal. Comprendía a pluma con que se cometeu unha celebrada falsificación; unha ou dúas navallas de afeitar, moi distinguidas; algunhas mechas de cabelo, e varias confesións manuscritas logo da condena e ás cales o señor Wemmick daba o maior valor, porque, usando as súas propias palabras, eran «mentiras de xeito total, cabaleiro». Estas confesións estaban discretamente distribuídas entre algúns pequenos obxectos de porcelana e de cristal, uns xoguetes fabricados polo propietario do museo e tamén algunhas pipas esculpidas polo vello. Todo aquilo estaba no cuarto do castelo en que entrei en primeiro lugar e que servía non soamente como sala, senón tamén de cociña, a xulgar por unha cacerola que había na repisa da lareira e un gancho de bronce sobre o lugar propio do lume e destinado a colgar o asador.
Había unha criadiña que durante o día coidaba ao vello. En canto puxo o mantel, baixaron a ponte para que puidese saír, e marchou ata o día seguinte. A cea era excelente, e malia que o castelo non me parecía nada sólido e ademais semellaba unha noz podre, e aínda que o porco podía estar un pouco máis lonxe, pasei un intre moi agradable. Tampouco houbo ningún inconveniente no meu dormitorio, situado na torre, fóra de que, como había un teito moi delgado entre min mesmo e a hasta da bandeira, cando me botei na cama de costas pareceume que durante toda a noite tería que soster o equilibrio daquela sobre a fronte.
Wemmick levantouse moi cedo pola mañá, e teño o receo de que o oín mentres se dedicaba a limparme as botas. Tras isto ocupouse no seu xardín, e desde a miña fiestra gótica vino esforzándose en utilizar o auxilio do vello, a quen dirixía repetidos movementos de cabeza, coa maior devoción.
O noso almorzo foi tan bo como a cea, e ás oito e media saímos en dirección a Little Britain.
Gradualmente, Wemmick recobrou a sequedade e a dureza do seu carácter a medida que avanzabamos, e a súa boca volveu parecer unha caixa de correo. Por fin, cando chegamos á oficina e sacou das costas a chave da caixa, pareceu que se esquecera tan completamente da súa propiedade de Walworth coma se o castelo, a ponte levadiza, a glorieta, o lago, a fonte e o ancián fosen dispersados no espazo pola última descarga do seu formidable canón.

Nenhum comentário:

Postar um comentário