30 de jan. de 2012

Capítulo 24

Tras dous ou tres días, xa instalado no meu cuarto e tras ir a Londres varias veces para encargar aos meus provedores o que necesitaba, o señor Pocket e eu sostivemos unha longa conversa. Coñecía máis acerca do meu porvir ca min mesmo, pois díxome que, segundo lle manifestara o señor Jaggers, eu non estaba destinado a unha profesión determinada, senón que tan só había de ser ben educado para o meu destino na sociedade, con coñecementos que estivesen a par cos dos mozos que gozan dunha situación próspera. Eu, desde logo, dei a miña conformidade, pois non podía dicir nada en contra.
Aconselloume frecuentar determinados lugares de Londres, a fin de adquirir os rudimentos que necesitaba, e que o investise a el coas funcións de profesor e director de todos os meus estudos. Esperaba que cunha axuda intelixente tropezaría con poucos inconvenientes que puidesen desalentarme e que pronto non tería necesidade doutra axuda que a súa propia. Polo modo con que me dixo todo iso e moito máis, co mesmo fin, conquistou admirablemente a miña confianza; e podo engadir que sempre se mostrou tan celoso e honrado no cumprimento do seu contrato comigo, que me obrigou, deste xeito, a mostrar o mesmo celo e a mesma honradez en cumprir os meus deberes. Se el, como mestre, me demostrase a menor indiferenza, é seguro que eu lle pagaría coa mesma honradez, como discípulo; pero como non me proporcionou esta escusa, cada un de nós fixo xustiza ao comportamento do outro. E pola miña banda non considerei que nas súas relacións para comigo houbese nada ridículo nin cousa que non fose seria, honrada e bondadosa.
Cando se fixaron estas condicións e empezaron a cumprirse, pois eu dediqueime a estudar co maior celo, ocorréuseme a idea de que se puidese conservar o meu cuarto na Pousada de Barnard, a miña vida sería moito máis variada e agradable, mentres que as miñas maneiras non perderían nada coa compañía de Herbert.
O señor Pocket non opuxo ningún obstáculo a este proxecto, pero recomendoume a conveniencia de non dar un paso sen sometelo previamente á consideración do meu titor. Aprendín que esta delicadeza se debía á idea de que tal plan podería economizar algún gasto a Herbert, e por esta razón fun a Little Britain, e comuniqueille o meu desexo ao señor Jaggers.
–Se puidese comprar os mobles que se alugaron para min –dixen– e algunhas outras cousiñas, acharíame moi ben instalado alí.
–Adiante! –exclamou o señor Jaggers tras unha breve risa–. Xa lle dixen que podía continuar. Ben. Canto necesita?
Eu dixen que non o sabía.
–Imos ver –replicou o señor Jaggers–. Canto? Cincuenta libras?
–Oh, non tanto!
–Cinco libras? –preguntou o señor Jaggers.
Era unha rebaixa tan grande que, moi desconsolado, exclamei:
–Moito máis.
–Moito máis, eh? –replicou o señor Jaggers, que estaba á espreita, coas mans nos petos, a cabeza e os ollos fixos na parede que había tras de min–. Canto máis?
–É difícil fixar unha suma –dixen vacilando.
–Imos ver se logramos concretala. Serán bastantes dúas veces cinco? Tres veces cinco? Catro veces cinco? É bastante?
Contesteille que a suma me parecía máis que suficiente.
–De maneira que catro veces cinco bastará, eh? –preguntou o señor Jaggers movendo as cellas–. Agora dígame canto lle parece que é catro veces cinco.
–Que canto me parece que é?
–Si –engadiu o señor Jaggers–. Canto?
–Supoño que vostede observaría que son vinte libras –contestei sorrindo.
–Nada importa o que eu observe, amigo meu –advertiu o señor Jaggers movendo a cabeza para expresar que comprendía e que non estaba conforme–. Desexo saber canto calculou vostede.
–Naturalmente, vinte libras.
–Wemmick! –exclamou o señor Jaggers abrindo a porta do seu despacho–. Admita un recibo do señor Pip e entréguelle vinte libras.
Este modo vigoroso de facer negocios exerceu en min unha impresión forte, aínda que non agradable. O señor Jaggers non ría nunca; pero levaba unhas grandes e brillantes botas que renxían, e, equilibrándose sobre elas, coa enorme cabeza inclinada cara abaixo e as cellas unidas, mentres esperaba a miña resposta, ás veces facía renxer as botas, coma se estas risen seca e recelosamente. E como ocorreu que naquel momento marchou e Wemmick estaba alegre e comunicativo, díxenlle a este que non podía formar un xuízo acerca dos modos do señor Jaggers.
–Dígallo a el e aceptarao como un cumprido –contestou Wemmick–; a el non lle interesa o que vostede poida opinar deles. Oh! –engadiu ao notar a miña sorpresa–. Ese é un sentimento profesional; non persoal, senón profesional.
Wemmick estaba sentado á súa mesa escritorio e xantaba, mastigando un biscoito duro; de cando en vez guindaba á boca algúns anaquiños del, coma se os botase na caixa do correo.
–A min paréceme sempre –dixo Wemmick– coma se preparase unha trampa para os homes e quedase observando quen cae. De súpeto, clic!, xa caeu un.
Sen observar que as trampas para persoas non formaban parte das amenidades da vida, dixen que, segundo me parecía, o señor Jaggers debía de ser moi hábil.
–A súa habilidade é tan fonda –dixo Wemmick– como a mesma Australia.
Ao mesmo tempo sinalaba coa pluma o chan da oficina, para significar que se supoñía que Australia estaba simetricamente situada no lado oposto do Globo.
–Se houbese algo máis profundo –engadiu Wemmick achegando a pluma ao papel–, así sería el.
Eu dixen que, segundo supoñía, o señor Jaggers tiña un negocio magnífico.
–Estupendo! –exclamou Wemmick.
E como lle preguntei se había moitos empregados na casa, contestoume:
–Non hai moitos, porque soamente existe un Jaggers, e á xente non lle gusta tratar con persoas de segunda categoría. Soamente somos catro. Quere velos? Vostede case é un dos nosos.
Aceptei o ofrecemento. Cando o señor Wemmick meteu na caixa do correo todos os anaquiños de biscoito, e tras pagarme as vinte libras que sacou dunha caixa forte, cuxa chave gardou nalgún sitio das costas e que sacaba polo colo da camisa coma se fose unha coleta de ferro, fomos escaleira arriba. A casa era vella e estaba escangallada, e os graxentos ombreiros que deixaron as súas pegadas no despacho do señor Jaggers parecía que rozaran as paredes da escaleira durante moitos anos. Na parte dianteira do primeiro piso, un empregado que tiña, á vez, aspecto de taberneiro e cazador de ratos –home pálido a inchado– conversaba moi atentamente con dúas ou tres persoas mal vestidas, ás que trataba sen cerimonia aningunha, como todos parecían tratar aos que contribuían á plenitude dos cofres do señor Jaggers.
–Están preparando as declaracións de testemuñas para o Bailey –dixo o señor Wemmick cando saímos.
Na estancia superior á que acababamos de deixar había un homiño de aspecto débil e parecido a un canciño terrier, co cabelo colgante (indubidablemente, deixaran de tosquialo desde que era cachorro) e que estaba, igualmente, ocupado cun home de mortecinos ollos, a quen o señor Wemmick me presentou como un fundidor que sempre tiña o crisol no lume e que me fundiría calquera cousa que eu desexase. Este transpiraba tan copiosamente coma se ensaiase en si mesmo a súa arte.
Nun cuarto da parte traseira había un home de altos ombreiros, que levaba envolvido o rostro nunha sucia flanela, sen dúbida por sufrir neuralxia facial; ía vestido cun traxe negro e moi vello, que parecía estar encerado. Estaba inclinado sobre o seu traballo, consistente en poñer en limpo as notas dos outros dous empregados, para o uso do señor Jaggers. Esta era toda a dependencia. Cando volvemos baixar a escaleira, Wemmick levoume ao despacho do meu titor e dixo:
–Este despacho xa o coñecía vostede.
–Faga o favor de dicirme –roguei cando aquelas dúas odiosas máscaras de aspecto atravesado volveron impresionar a miña mirada–: a quen representan estas caras?
–Estas? –preguntou o señor Wemmick subindo nunha cadeira para quitar o po das horribles cabezas antes de baixalas–: Son as dúas moi célebres. Foron dous clientes nosos que nos acreditaron moito. Este –empezou a dicir, pero interrompeuse para apostrofar á cabeza dicíndolle–: Vaites! Sen dúbida baixaches pola noite a mirar o tinteiro, e por iso te manchaches na cella… –E logo continuou–: Este asasinou o seu amo, e non planeou mal o crime, porque non se lle puido demostrar.
–Paréceselle? –preguntei, retrocedendo, mentres Wemmick lle cuspía na fronte e lla limpaba logo coa manga.
–Se se lle parece? É el mesmo. Esta máscara sacouse en Newgate inmediatamente despois de que o axustizasen. Demostráchesme bastante simpatía, verdade, Vello Astuto? –dixo Wemmick. E logo explicou o seu cariñoso apóstrofe, tocando o seu broche, que representaba unha señora e un salgueiro chorón, xunto á tumba que tiña unha urna, e dixo–: Encargouno expresamente para min.
–Representa unha señora real? –preguntei, aludindo ao broche.
–Non –replicou Wemmick–, é só un capricho. Gustábache o teu capricho, non é verdade? Non, non houbo no seu caso ningunha señora, señor Pip, fóra diso unha… con seguridade non a sorprendería vostede nunca no acto de mirar esta urna, a non ser que dentro dela houbese algo que beber.
E como a atención do señor Wemmick estaba fixa no broche, deixou a un lado a máscara e limpou aquel con o seu pano de peto.
–E o outro acabou igual? –preguntei–. Ten a mesma mirada.
–É verdade –contestou Wemmick–, é a mirada característica. Coma se unha aleta do nariz fose collida por un pano. Si, tivo a mesma fin; é a fin natural aquí, asegúrollo. Falsificaba testamentos e ás veces sumía no soño eterno os supostos testadores. Tiñas aspecto de cabaleiro, Cove, e asegurabas saber escribir en grego –exclamou o señor Wemmick apostrofando á máscara–. Presumido! Que mentireiro eras! Xamais me atopei con outro que o fose tanto coma ti! –E antes de deixar o seu último amigo no seu sitio, o señor Wemmick levou a man á maior das súas sortellas negras, e engadiu–: Fíxoa comprar para min a véspera da súa morte.
Mentres deixou a segunda máscara no seu sitio e baixaba da cadeira, cruzou a miña mente a idea de que todas as súas alfaias debían de ter a mesma orixe. E como se mostrou bastante franco comigo, tomeime a liberdade de preguntarllo cando estivo ante min limpando as mans, que cubrira de po.
–Si! –contestoume–, eses son agasallos de orixe semellante. Un trae o outro, como se comprende; así se chegan a reunir. Eu lévoos sempre comigo. Son curiosidades, e, ademais, valen algo, non moito, pero algo, en suma, e, por outra banda, pódense levar encima. Claro que non son apropiadas para unha persoa do brillante aspecto de vostede, pero para min si, sen contar que sempre me gustou levar algo dalgún valor.
Cando eu me manifestei conforme con estas opinións, el engadiu en ton cordial:
–Se nalgunha ocasión, cando non teña vostede cousa mellor en que empregarse, quere ir facerme unha visita a Walworth, poderei ofrecerlle unha cama, e considerareino un honor. Pouco teño que ensinarlle; pero posúo dúas ou tres curiosidades que talvez lle gustaría ver. Ademais, agrádame moito ter un pedaciño de xardín e unha casa de verán.
Contesteille que tería moito gusto en aceptar a súa hospitalidade.
–Grazas –contestoume–; en tal caso, consideraremos que chegará esta ocasión cando a vostede lle pareza oportuno. Comeu vostede algunha vez co señor Jaggers?
–Aínda non.
–Pois ben –dixo Wemmick–, daralle viño moi bo. Daralle ponche que non é malo. E agora vou advertirlle unha cousa. Cando vaia a comer co señor Jaggers, fíxese na súa criada.
–Ten algo de particular?
–Verá vostede unha fera domada –contestou Wemmick–. Talvez lle pareza que non é cousa moi rara. Pero a iso replicarei que hai que ter en conta a fereza orixinal do animal e a cantidade de doma que foi necesaria. Desde logo, podo asegurarlle que iso non diminuirá o bo concepto que pode vostede ter das facultades do señor Jaggers. Non deixe de fixarse.
Prometinlle facelo con todo o interese e curiosidade que tales advertencias merecían. Xa me dispoñía a despedirme cando me preguntou se me gustaría ver ao señor Jaggers «na faena».
Por varias razóns e por non comprender claramente cal sería «a faena» en que podía atopar ao señor Jaggers, contestei afirmativamente. Dirixímonos, pois, á City, e chegamos á sala dun tribunal moi concorrida, na que varios parentes consanguíneos (no sentido criminal) do defunto que sentía tal debilidade polos broches estaban no banco dos acusados, mascando incómodamente algunha cousa, namentres o meu titor preguntaba ou repreguntaba –non o sei exactamente– a unha muller, e non só a ela, senón a todos os demais, deixábaos estupefactos. Se alguén, calquera que fose a súa condición, dicía unha palabra que a el non lle gustase, instantaneamente esixía que a retirase. Se alguén se negaba a declarar algunha cousa, exclamaba: «Xa o collín». Os maxistrados tremían cada vez que el mordía o dedo índice. Os ladróns e os seus encubridores estaban pendentes dos seus beizos, embelesados, aínda que mortos de medo, e estremecíanse en canto un pelo das súas cellas se movía cara a eles. Ignoro de que parte estaba o meu titor, porque me pareceu que arremetía contra todos; só sei que cando saín no bico dos pés, el non estaba apostrofando aos do banco, pois facía tremer convulsivamente as pernas do ancián cabaleiro que presidía o tribunal, censurándolle a súa conduta daquel día e mentres ocupaba aquel elevado sitio, como representante da xustiza e da lei de Inglaterra.

Nenhum comentário:

Postar um comentário