O día fixado volvín á casa da señorita Havisham e con algún temor chamei á porta, pola que apareceu Estella. Tras permitirme a entrada, pechou como o primeiro día e novamente conduciume ao corredor escuro onde deixara a candea. Pareceu non fixarse en min ata que tivo a candea na man, e entón, mirando por encima do ombreiro, díxome:
–Hai que vir por aquí.
E levoume a outra parte descoñecida da casa.
O corredor era moi longo e parecía rodear os catro lados da casa. Só atravesamos un lado daquel cadrado, e ao final ela detívose, deixou a candea no chan e abriu a porta. Alí podía ver a luz diurna, e atopeime nun patio enlousado, cuxo lado extremo formábao unha pequena vivenda que talvez pertencera ao xerente ou ao empregado principal da abandonada fábrica de cervexa. Na parede exterior daquela casa había un reloxo, e, como o do cuarto da señorita Havisham e tamén se parara ás nove menos vinte.
Dirixímonos á porta da casiña, que estaba aberta, e entramos nun tétrico cuarto de teito moi baixo, situado na planta baixa e na parte traseira. Na estancia había algunhas persoas, e cando Estella chegou ata ela díxome:
–Queda aquí ata que te chamen.
Con estas palabras indicoume a fiestra, e eu dirixinme a ela e mirei a través dos seus cristais con moito desacougo.
A fiestra daba a un recuncho miserable do xardín abandonado, e víanse algúns talos de coles case podrecidos e un buxo podado moito tempo antes, en forma semellante a un pudding e que botara un renovo de diferente cor na parte superior, alterando a forma xeral e coma se aquela parte do pudding caese da cacerola e se queimase. Esta foi a miña impresión mentres miraba o buxo. A noite anterior nevara un pouco, e a neve desaparecera case por completo, pero non acabara de derreterse na parte sombreada daquel anaco de xardín; o vento collía as folerpas e guindábaas á fiestra, coma se me invitase a reunirme con eles.
Comprendín que a miña chegada interrompera a conversación na estancia e que todos os seus ocupantes me estaban mirando. Do cuarto non podía ver máis que o brillo do lume que se reflectía nun cristal da fiestra, pero endereiteime canto me foi posible, persuadido de que naqueles momentos estaba suxeito a unha inspección minuciosa.
Na estancia había tres señoras e un cabaleiro. Antes de cinco minutos de estar xunto á fiestra tiven a impresión de que todos eles eran farsantes e aduladores, pero que cada un deles finxía ignorar que os seus compañeiros merecían tales nomes, porque, de advertilo, ao mesmo tempo comprenderíanse nos mesmos cualificativos.
Todos parecían esperar o bo pracer de alguén, e a máis locuaz das señoras esforzábase en falar campanudamente con obxecto de conter un bocexo. Aquela señora, chamada Camilla, recordábame moito á miña irmá, coa diferenza de que tiña máis anos, e, cousa que observei ao mirala, unhas faccións que denotaban unha intelixencia moito máis obtusa. E en realidade, cando a coñecín mellor, comprendín que soamente por favor divino tiña faccións; tan inexpresivo era o seu rostro.
–Pobriño! –dixo aquela señora dun modo tan brusco como o da miña irmá–. Non é inimigo de ninguén máis ca de si mesmo.
–Moito mellor sería ser inimigo doutro –observou o cabaleiro–, e tamén máis natural.
–Primo Raymond –observou outra señora–, temos que amar o noso próximo.
–Sara Pocket –replicou o primo Raymond–, se un home non é o seu propio próximo, quen o será?
A señorita Pocket botouse a rir, e Camilla imitouna, dicindo, mentres contiña un bocexo:
–Vaia unha idea!
Pero produciume a impresión de que a todos lles pareceu unha idea magnífica. A outra señora, que aínda non falara, dixo, con gravidade e co maior énfase:
–É verdade.
–Pobriño! –continuou dicindo Camilla, mentres eu me daba de conta de que non cesara de observarme–. É tan estraño! Pode crerse que cando morreu a esposa de Tom el non puidese comprender a importancia de que os seus fillos levasen loito rigoroso? Meu Deus! –díxome–, que importa, Camilla, que vistan ou non de negro, os pobriños? É igual que Mathew. Vaia unha idea!
–É un home intelixente –observou o primo Raymond–. Non queira Deus que deixe de recoñecer a súa intelixencia, pero xamais tivo nin terá ningún sentido das conveniencias.
–Xa saben vostedes –dixo Camilla– que me vin obrigada a mostrarme firme. Dixen que se os nenos non levaban loito rigoroso, a familia quedaría deshonrada. Repetinllo desde a hora do xantar ata a da cea, e así arruinei a dixestión. Ao final el empezou a falar coa violencia habitual e, tras proferir algúns pecados, díxome que fixese o que me parecese. Grazas a Deus, sempre será un consolo para min pensar que saín inmediatamente, malia que diluviaba, e comprei todo o necesario!
–El pagouno, non é verdade? –preguntou Estella.
–Nada importa, querida nena, pescudar quen pagou –replicou Camilla–. Eu compreino todo. E, moitas veces, cando esperto polas noites, compráceme pensar niso.
O son dunha campá distante, combinado co eco dunha chamada ou dun grito que resoou no corredor polo cal eu pasara, interrompeu e foi causa de que Estella me dixese:
–Agora, rapaz.
Ao volverme, todos me miraron co maior desdén, e cando saía oín que Sara Pocket dicía:
–Xa mo parecía. Veremos que ocorre logo.
E Camilla, con acento indignado, exclamaba:
–Viuse xamais un capricho semellante? Vaia unha idea!
Mentres, iluminados pola candea, avanzabamos polo corredor, Estella detívose de súpeto e, mirando ao redor, dixo con ton insultante e co seu rostro moi preto do meu:
–Que hai?
–Señorita… –contestei eu, a piques de caer sobre ela e conténdome.
Ela quedou mirándome e, como é natural, eu mireina tamén.
–Son bonita?
–Si, creo que é vostede moi bonita.
–Son insultante?
–Non tanto como a última vez –contestei.
–Non tanto?
–Non.
Ao dirixirme a última pregunta pareceu presa da maior cólera e golpeoume o rostro con tanta forza como lle foi posible no momento en que eu lle contestaba.
–E agora? –preguntou–. Que pensas de min agora, monstro noxento?
–Non quero dicirllo.
–Porque vas ir arriba, non é así?
–Non. Non é por iso.
–E por que non choras outra vez?
–Porque non volverei chorar por vostede –dixen.
O cal, segundo creo, foi unha declaración falsa, porque interiormente estaba chorando por ela e sei o que sei acerca da dor que logo me custou.
Subimos a escaleira unha vez que terminou este episodio, e mentres o faciamos atopamos un cabaleiro que baixaba.
–A quen temos aquí? –preguntou o cabaleiro, inclinándose para mirarme.
–A un rapaz –dixo Estella.
Era un home corpulento, moi moreno, dotado dunha cabeza enorme e dunha man que correspondía ao tamaño daquela. Colleume o queixo coa manaza e fíxome levantar a cabeza para mirarme á luz da candea. Estaba prematuramente calvo na parte superior da cabeza e tiña as cellas negras, moi poboadas, cuxos pelos estaban ourizados como os dun cepillo. Os ollos estaban moi afundidos na cara e a súa expresión era aguda dun modo desagradable, e receosa. Levaba unha enorme cadea de reloxo, e advertíase que tería unha espesa barba, no caso de que a deixase crecer. Aquel home non representaba nada para min, e non podía adiviñar que xamais puidese importarme, e, así, aproveitei a oportunidade de examinalo ás miñas anchas.
–É un rapaz da veciñanza? –preguntou.
–Si, señor –contestei.
–Como viñeches aquí?
–A señorita Havisham mandoume vir –expliquei.
–Perfectamente. Ten coidado co que fas. Teño moita experiencia con respecto aos rapaces, e cónstame que todos sodes un fato de tunantes. Pero non importa –engadiu mordendo un lado do seu enorme dedo índice namentres engurraba o cello ao mirarme–, ten coidado co que fas.
Dicindo estas palabras soltoume, cousa que me satisfixo, porque a man lle cheiraba a xabón de olor, e continuou o seu camiño escaleiras abaixo. Pregunteime se sería médico, aínda que deseguido me contestei que non, porque se o fose tería uns modos máis apracibles e persuasivos. Pero non tiven moito tempo para reflexionar acerca diso, porque pronto me atopei no cuarto da señorita Havisham, onde tanto ela mesma como todo o demais estaba igual que a vez pasada. Estella deixoume xunto á porta, e alí permanecín ata que a señorita Havisham me enxergou desde a mesa toucador.
–De maneira que xa pasaron todos eses días? –dixo, sen mostrarse sorprendida nin asombrada.
–Si, señora. Hoxe é…
–Cala a boca! –exclamou movendo impaciente os dedos, segundo tiña por costume–. Non quero sabelo. Estás disposto a xogar?
Eu, algo confuso, vinme obrigado a contestar:
–Paréceme que non, señora.
–Nin sequera outra vez aos naipes? –preguntou, con mirada interrogadora.
–Si, señora. Podo xogar a iso, no caso de que vostede o desexe.
–Xa que esta casa che parece antiga e tétrica, rapaz –dixo a señorita Havisham, con acento de impaciencia–, e, daquela, non tes gana de xogar, queres traballar?
Puiden contestar a esta pregunta con mellor ánimo que á anterior, e manifestei que estaba por completo disposto a iso.
–En tal caso, vai a ese cuarto contiguo –dixo sinalando coa man descolorida a porta que estaba ás miñas costas– e espera ata que eu vaia.
Crucei o descanso da escaleira e entrei no cuarto que me indicaba. Tamén naquela estancia fora excluída por completo a luz do día, e sentíase un cheiro opresivo de atmosfera enrarecida. Poucos momentos antes acendérase o lume na cheminea, húmida e de moda antiga, e parecía máis disposto a extinguirse que a arder alegremente; o fume pertinaz que flotaba na estancia parecía máis frío que o aire claro, a semellanza da néboa das nosas brañas. Algúns severos candelabros, situados sobre a alta cheminea, iluminaban debilmente o cuarto, aínda que sería máis expresivo dicir que alteraban lixeiramente a escuridade. A estancia era espazosa, e atrévome a afirmar que nun tempo debeu de ser fermosa, pero, naquel momento, todo canto se podía distinguir nela estaba cuberto de po e balor ou caía a pedazos. O máis notable no cuarto era unha longa mesa cuberta cun mantel, coma se preparasen un festín no momento en que a casa enteira e tamén os reloxos se detiveran. No medio do mantel víase un centro de mesa tan abundantemente cuberto de arañeiras que a súa forma quedaba oculta por completo; e mentres eu miraba a masa amarelenta que o rodeaba e entre a que parecía nacer como un fungo enorme e negro, observei que varias arañas de corpo e patas pincarados ían refuxiarse alí, coma se fose a súa casa, ou ben saían coma se algunha circunstancia da maior importancia pública circulase por entre a comunidade das arañas.
Tamén oín os ratos bulían por detrás das pranchas de madeira dos arrimadeiros, coma se a mesma noticia espertase o seu interese. Pero as cascudas non se deron de conta da axitación e agrupábanse arredor do fogar con movementos pausados, coma se fosen curtas de vista e de oído débil e non se achasen en boas relacións de amizade unhas con outras.
Aqueles seres que se arrastraban solicitaron a miña atención, e mentres os observaba a distancia, a señorita Havisham pousou unha man sobre o meu ombreiro. Na outra man levaba un bastón de puño semellante ao dunha muleta, no que se apoiaba para andar, de maneira que a boa señora parecía a bruxa daquel lugar.
–Aí –dixo sinalando a longa mesa co bastón– é onde me poñerán en canto morra. Entón virán todos verme.
Con vaga aprensión de que fose tenderse sobre a mesa e morrer no acto, converténdose así na representación real da figura de cera que vin na feira, eu encollinme ao sentir o seu contacto.
–Que cres que é iso –preguntou sinalándoo co bastón– que cubriron as arañeirss?
–Non podo adiviñalo, señora.
–Pois un pastel enorme. Un pastel de voda. O meu!
Mirou ao redor con ollos penetrantes, e logo, apoiándose en min, mentres a súa man me retorcía o ombreiro, engadiu:
–Vamos! Vamos! Paséame, paséame!
Por estas palabras comprendín que o meu traballo consistiría en pasear a señorita Havisham arredor da estancia repetidas veces. De acordo con esta idea, botei a andar no acto, e ela apoiouse no meu ombreiro, e andabamos a un paso que podería ser a imitación (fundada no primeiro impulso que sentín naquela casa) da carruaxe do señor Pumblechook.
Ela non tiña complexión forte, e tras uns momentos díxome:
–Máis amodo!
Con todo, proseguimos a unha velocidade bastante máis que regular, e, chea de impaciencia e a medida que andaba, retorcía a man sobre o meu ombreiro e movía a boca, dándome a entender que iamos de présa porque os seus pensamentos eran tamén apresurados. Aos poucos momentos dixo:
–Chama a Estella!
Para obedecer saín ao descanso e pronunciei a gritos o nome da rapaza, como fixera noutra ocasión. Cando apareceu a súa candea volvín a carón da señorita Havisham, e de novo botamos a andar arredor da mesa.
Se soamente Estella fose a única testemuña do noso entretemento, iso xa sería bastante desagradable para min; pero como apareceu en compañía das tres señoras e do cabaleiro a quen vira abaixo, quedei sen saber que facer. Por cortesía querería pararme, pero a señorita Havisham retorceume o ombreiro e seguimos adiante, namentres eu, avergoñado, imaxinaba que eles crerían que o paseo era obra miña.
–Querida señorita Havisham! –dixo a señora Sara Pocket–. Que bo aspecto ten vostede!
–Non é verdade –replicou a señorita Havisham–. Estou amarela e reducida a pel e ósos.
O rostro de Camilla expresou a maior satisfacción ao advertir que a señorita Pocket era acollida con aquel desaire; e así, contemplando chea de compaixón, á señorita Havisham, murmurou:
–Pobriña! Que vai estar ben a infeliz! Vaia unha idea!
–E vostede, como está? –preguntoulle a señorita Havisham a Camilla.
Como estabamos moi preto dela, eu querería determe, por ser cousa moi natural, pero a señorita Havisham non quixo de ningunha maneira. Seguimos, pois, adiante, o cal, segundo advertín, foi moi desagradable para Camilla.
–Moitas grazas, señorita Havisham –contestou–. Estou tan ben como pode esperarse.
–E que quere vostede? –preguntou a señorita Havisham, con extraordinaria sequidade.
–Nada digno de mencionarse sequera –replicou Camilla–. Non quero facer agora ostentación dos meus sentimentos, pero polas noites pensei en vostede moito máis do que podería crerse.
–Pois entón non pense en min –replicou a señorita Havisham.
–Iso dise con moita facilidade –observou Camilla cariñosamente, contendo un salouco, mentres lle tremía o beizo superior e os seus ollos se enchían de bágoas–. Raymond é testemuña do xenxibre e dos sales volátiles que me vexo obrigada a tomar pola noite. Raymond coñece os tremores nerviosos que teño nas pernas. Con todo, nin os sufocos nin os tremores nerviosos son cousa nova para min cando penso con ansiedade nas persoas que amo. Se puidese ser menos afectuosa e sensible, gozaría de mellores dixestións e os meus nervios serían de aceiro. E gustaríame moito ser así. Pero non pensar en vostede polas noites… Vaia unha idea!
E ditas estas palabras, empezou a derramar bágoas.
O Raymond aludido resultou ser o cabaleiro que estaba presente e, segundo me decatei, era o esposo de Camilla. Naquel momento acudiu en auxilio dela, dicindo:
–Camilla, querida, é cousa coñecida que os teus sentimentos familiares che están quitando gradualmente a saúde, ata o extremo de que unha das túas pernas é xa máis curta que a outra.
–Non sabía –observou a grave señora, cuxa voz non oíra máis que nunha ocasión– que pensar nunha persoa sexa motivo de agradecemento para ela, querida.
A señorita Sara Pocket, quen, segundo vin entón, era unha muller anciá, engurrada, morena e seca, cun rostro pequeno que podería estar formado por cascas de noz e que tiña unha boca moi grande, como a dun gato sen bigotes, apoiou a observación dicindo:
–Dende logo que non, querida. Hem!
–Pensar é cousa bastante fácil –dixo a grave dama.
–Non hai cousa máis fácil –corroborou a señorita Sara Pocket.
–Si, é verdade! –exclamou Camilla, cuxos sentimentos en fermentación parecían subir desde as súas pernas ata o seu peito–. É verdade. É unha debilidade ser tan afectuosa, pero non podo remedialo. Se eu fose doutro xeito, non hai dúbida de que a miña saúde sería moito mellor; pero, aínda que me fose posible, non me gusta cambiar a miña disposición. Iso é motivo de moitos sufrimentos, pero cando esperto polas noites é un consolo saber que son así.
E aquí houbo unha nova explosión dos seus sentimentos.
Mentres tanto, a señorita Havisham e eu non nos detivemos, senón que continuabamos dando voltas e máis voltas pola estancia, ás veces rozando as saias das visitas e outras separados delas canto nos permitía o triste cuarto.
–Aquí está Mathew –dixo Camilla–. Xamais interveu en ningún lazo familiar natural e nunca vén visitar á señorita Havisham. Moitas veces tendinme no sofá tras cortar as cintas do corsé, e alí permanecín horas enteiras, insensible, coa cabeza ladeada, o peiteado desfeito e os pés non sei onde…
–Moito máis altos que a túa cabeza, meu amor –dixo o esposo de Camilla.
–E en tal estado pasei horas e horas, por mor da conduta estraña e inexplicable de Mathew, e, porén, ninguén me deu as grazas.
–Dende logo que non se me ocorreu nunca facelo –observou a grave dama.
–Xa ves, querida –engadiu a señorita Sara Pocket, muller sutil e mal intencionada–; o que debías preguntarte é quen ía agradecercho.
–Sen esperar o agradecemento de ninguén nin cousa parecida –continuou Camilla–, permanecín en tal estado horas e horas, e Raymond é testemuña dos sufocos que sufrín, da ineficacia do xenxibre e tamén de que me oíron moitas veces desde a casa do afinador de pianos que hai ao outro lado da rúa, e os pobres pícaros imaxinaron, equivocadamente, que oían a certa distancia unhas pombas arrolándose. E que agora me digan…
Entón Camilla levou a man á garganta e empezou a formar novas combinacións.
Cando se mencionou a Mathew, a señorita Havisham detívose, obrigoume a facer o propio e quedou mirando a que falaba. Tal cambio tivo por efecto terminar instantaneamente as combinacións da señora Camilla.
–Mathew virá e verame por fin –dixo en voz baixa a señorita Havisham– cando estea tendida nesta mesa. Ese será o seu sitio –engadiu golpeando a mesa co bastón–, xunto á miña cabeza. O de vostede será este, e ese o do seu esposo. Sara Pocket estará aí. Agora xa saben todos vostedes onde han de colocarse cando veñan festexar a miña morte. Xa poden marchar.
Ao mencionar o nome de cada un golpeaba a mesa en distintos lugares. Logo volveuse cara a min e díxome:
–Paséame, paséame!
E reiniciamos o paseo.
–Supoño que non se pode facer outra cousa –observou Camilla– máis que obedecer e marchar. Xa é bastante poder contemplar, aínda que por tan pouco tempo, a persoa que é obxecto do amor e do deber dunha. Cando esperte, polas noites, poderei pensar con melancólica satisfacción nesta visita. Gustaríame que Mathew puidese ter tal consolo, pero búrlase diso. Estou decidida a non facer gala dos meus sentimentos, pero é moi duro oír dicir que unha desexa festexar a morte dun parente…, coma se unha fose un ogro…, e logo que lle ordenen marchar. ¡Vaia unha idea!
O esposo de Camilla interpúxose mentres a señora Camilla levaba a man ao ampeante peito, e a boa señora asumiu unha fortaleza tan pouco natural que, segundo presumín, expresaba a intención de esborrallarse sufocada en canto estivese fóra da estancia, e, tras bicar a man da señorita Havisham, saíu acompañada do seu esposo. Sara Pocket e Georgiana contenderon para ver quen sería a última en quedar, pero a primeira tiña demasiada astucia para deixarse derrotar e empezou a dar voltas, escorréndose arredor de Georgiana con tanta habilidade que esta non tivo máis remedio que precedela. Entón Sara Pocket aproveitou os instantes para dirixirse á señorita Havisham e dicirlle:
–Deus a bendiga, querida!
E tras sorrir, como apiadándose da debilidade dos demais, saíu á súa vez.
Mentres Estella estivo ausente para iluminar e acompañar aos que saían, a señorita Havisham seguiu andando coa man apoiada no meu ombreiro, pero cada vez facíao con maior lentitude. Por fin detívose ante o lume e, tras miralo por espazo dalgúns segundos, dixo:
–Hoxe é o meu aniversario, Pip.
Dispoñíame a desexarlle moitas felicidades, cando ela levantou o bastón.
–Non quero que se fale diso. Non quero que ningún dos que estaban aquí, nin outra persoa calquera, me fale diso. Todos veñen neste día, pero non se atreven a facer ningunha alusión.
Como é normal, non fixen xa ningún outro esforzo para referirme ao seu aniversario.
–Neste mesmo día do ano, moito tempo antes de que naceses, esta morea de cousas murchas e destruídas –dixo sinalando co bastón o montón de arañeiras da mesa, pero sen tocalas– foron traídas aquí. Elas e eu envellecemos xuntas. Os ratos roéronas, e outros dentes máis agudos que os dos ratos roéronme a min.
Sostiña o puño do bastón sinalando o corazón, mentres miraba a mesa. E tanto ela como o seu traxe, que fora branco, pero que aparecía amarelado; o mantel, tamén de alba brancura noutro tempo, pero que tiña agora un ton óso, e todas as demais cousas que había ao redor, parecía coma se debesen esborrallarse ao sufrir o máis pequeno contacto.
–Cando a ruína sexa completa –dixo con mirada agonizante–, estenderanme, xa morta e vestida co meu traxe nupcial, sobre a mesa da voda; isto constituirá a maldición final contra el… e oxalá ocorrese neste mesmo día!
Quedou mirando a mesa, coma se contemplase, estendido nela, o seu propio corpo. Eu permanecín inmóbil. Estella regresou e tamén quedou quieta. Pareceume que os tres continuamos así por moito tempo, e tiven o alarmante temor de que na pesada atmosfera da estancia e entre as tebras que reinaban nos máis remotos recunchos, Estella e eu empezásemos a murchar.
Por fin, recobrándose do seu ensimesmamento, non dun modo gradual, senón instantaneamente, a señorita Havisham dixo:
–Quero ver como xogades aos naipes. Por que non empezastes xa?
Volvemos ao seu cuarto e eu sentei como a outra vez. Perdín de novo, e tamén, como na pasada ocasión, a señorita Havisham non nos perdeu de vista. Igualmente chamoume a atención acerca da beleza de Estella e obrigoume a fixarme máis nela, probando o efecto que facían as súas xoias sobre o peito e sobre o cabelo da moza.
Esta, pola súa banda, tamén me tratou como a vez pasada; coa excepción de que non quixo condescender a falar. Tras xogarmos media ducia de partidas fixouse o día da miña próxima visita, fun levado ao patio para darme para comer, coma se fose un can, e tamén se me deixou que andase dun lado a outro, segundo me parecese mellor.
Nada importa para o meu obxecto que unha porta que había na parede do xardín e pola que subín o primeiro día para mirar ao outro lado estivese aquel día aberta ou pechada. Basta dicir que non a vin sequera e que agora a descubrín. E como estaba aberta e eu sabía que Estella acompañara ás visitas ata a rúa –porque volveu levando as chaves na man–, aventureime a entrar no xardín e percorrino de maneira total. Estaba completamente a monte e divisei algunhas cascas de melón e de cogombros que no seu estado de desecación semellaba que fructificaran espontaneamente, aínda que sen vigor, para producir débiles tentativas de vellos chapeus e de botas, con algúns renovos, de cando en vez, en forma de cacharros estragados.
Tras percorrer o xardín e o invernadoiro, no que non había outra cousa que unha vide podre e caída ao chan e algunhas botellas, atopeime no mesmo triste recuncho que enxergara a través da fiestra. Sen dubidar por un momento de que a casa estaba desocupada, mirei ao interior, a través doutra fiestra, e coa maior sorpresa vinme cambiando unha mirada de asombro cun cabaleiro novo, moi pálido, coas pálpebras arroibadas e os cabelos moi claros.
O cabaleiro pálido desapareceu moi pronto, para reaparecer ao meu carón. Sen ningunha dúbida, cando o vin por primeira vez estaba ocupado nos seus libros, porque en canto estivo ao meu lado puiden observar que levaba algunhas manchas de tinta.
–Ola, rapaz! –exclamou.
Como «ola» é unha expresión xeral que, segundo puiden advertir, se adoitaba contestar con outra igual, exclamei eu tamén:
–Ola!
Aínda que, cortesmente, suprimín a palabra «rapaz».
–Quen che deixou entrar? –preguntou.
–A señorita Estella.
–Quen che deu permiso para roldar por aquí?
–A señorita Estella.
–Ven loitar comigo –dixo o cabaleiro pálido e novo.
Que podía facer eu senón obedecer? Moitas veces me formulei despois esta pregunta, pero que podía facer? A súa orde foi tan imperiosa e eu estaba tan estrañado, que o seguín a onde me levou, como enfeitizado.
–Espera un pouco –dixo volvéndose cara a min, antes de afastarnos–; teño que darche un motivo para pelexar. Aquí o tes!
Dun modo irritante palmoteou, levantou unha perna cara atrás, tiroume do pelo, palmoteou de novo, baixou a cabeza e deume unha cabezada no estómago.
Esta conduta, digna dun boi, ademais de ser unha liberdade que se tomaba comigo, resultaba especialmente desagradable tras comer pan e carne. Daquela, deille un golpe, e dispoñíame a repetilo, cando el dixo:
–Vaites! De maneira que xa estás disposto?
E empezou a danzar de atrás adiante dun modo que resultaba extraordinario para a miña limitada experiencia.
–Leis da loita! –dixo mentres deixaba de apoiarse na perna esquerda para facelo sobre a dereita–. Ante todo, as regras. –E ao dicilo cambiou de postura–. Ven ao terreo e observa os preliminares.
Entón saltou cara atrás e cara adiante e fixo toda caste de cousas mentres eu o miraba aparvado.
En segredo, tívenlle medo cando o vin tan destro; pero estaba moral e fisicamente convencido de que a súa cabeza, cuberta de cabelo claro, non tiña nada que facer xunto ao meu estómago e que me cabía o dereito de consideralo impertinente por presentárseme de tal modo. Así que o seguín, sen dicir chío, a un recuncho afastado do xardín, formado pola unión de dúas paredes e oculto por algúns cascallos.
Preguntoume entón se me gustaba o lugar, e como eu lle contestei afirmativamente, pediume permiso para ausentarse un intre. Pronto volveu cunha botella de auga e unha esponxa empapada en vinagre.
–É útil para ambos –dixo, e deixouno todo xunto á parede.
Entón empezou a espirse, non só a chaqueta e o chaleco, senón tamén a camisa, dun modo animoso, práctico e coma se estivese sedento de sangue.
Aínda que non parecía moi vigoroso, pois tiña o rostro cheo de sarabullos e un gran xunto á boca, teño que confesar que me asustaron aqueles temibles preparativos. Pareceume que o meu contendente sería da miña propia idade, pero era moito máis alto e tiña un modo de moverse que o facía parecer máis temible. En canto ao demais, era un cabaleiro novo que vestía un traxe gris (antes de quitalo para a loita) e cuxos cóbados, xeonllos, puños e pés estaban moito máis desenvolvidos do que correspondía á súa idade.
Faltoume o ánimo cando o vin poñerse firme ante min con todas as demostracións de precisión mecánica e observando ao mesmo tempo a miña anatomía coma se elixise xa o óso máis apropiado. Por iso non sentín nunca na miña vida unha sorpresa tan grande como a que experimentei tras darlle o primeiro golpe e velo tendido de costas, mirándome co nariz ensanguentado e o rostro excesivamente escorzado.
Pero púxose en pé no acto e, tras limparse coa esponxa moi destramente, púxose en garda outra vez. E a segunda sorpresa enorme que tiven na miña vida foi velo outra vez tendido de costas e mirándome cun ollo amoratado.
Sentín o maior respecto polo seu valor. Pareceume que non tiña forza, pois nin sequera unha vez me bateu con dureza, e el, en cambio, sempre caía derrubado ao chan; pero poñíase en pé inmediatamente, e limpábase coa esponxa ou bebía auga da botella, auxiliándose segundo as regras da arte. E logo viña contra min cunha expresión tal que podería facerme crer que, finalmente, ía acabar comigo. Saíu do lance bastante cheo de negróns, pois lamento lembrar que canto máis lle batía, con máis dureza o facía; pero poñíase en pé unha e outra vez, ata que por fin deu unha mala caída, pois bateu contra a parte posterior da cabeza. Pero, mesmo tras esta crise no noso asunto, levantouse e confusamente deu algunhas voltas arredor de si mesmo, sen saber onde estaba eu; finalmente dirixiuse de xeonllos cara á esponxa, ao mesmo tempo que dicía, alasante:
–Iso significa que gañaches.
Parecía tan valente e inocente que, aínda cando eu non propuxera a loita, non sentín unha satisfacción moi grande pola miña vitoria. En realidade, coido que mentres me vestía me considerei unha especie de lobo ou outra fera salvaxe. Vestinme, pois, e de cando en vez limpaba o meu cruel rostro, e preguntei:
–Podo axudarlle?
–Non, grazas –contestoume.
–Boas tardes –dixen entón.
–Igualmente –replicou.
Cando entrei no patio atopei a Estella que me esperaba coas chaves; pero non me preguntou onde estivera nin por que a fixera esperar. Tiña o rostro colorado, coma se ocorrese algo que lle causase extraordinaria satisfacción. No canto de ir directamente cara á porta, volveu meterse no corredor e fíxome acenos chamándome.
–Ven! Podes bicarme se queres.
Biqueille a fazula que me ofrecía. Creo que noutra ocasión sería capaz de calquera cousa para poder bicarlle a fazula; pero comprendín que aquel bico foi concedido a un rapaz ordinario, como podería darme unha moeda, e que, en realidade, non tiña ningún valor.
Por mor das visitas que recibiu a señorita Havisham por ser o seu aniversario, talvez tamén por xogar aos naipes máis que outras veces ou quizais debido á miña pelexa, o caso é que a miña visita foi moito máis longa, e cando cheguei ás proximidades da miña casa, a luz que indicaba a existencia do banco de area, máis alá das brañas, brillaba sobre o fondo do negro ceo e a fragua de Joe debuxaba unha franxa de lume ao outro lado do camiño.
Nenhum comentário:
Postar um comentário