Capítulo 50

Curáronme as mans dúas ou tres veces pola noite e unha pola mañá. O meu brazo esquerdo sufrira extensas queimaduras, desde a man ata o cóbado, e outras menos graves ata o ombreiro; sentía bastante dor, pero, de todos os xeitos, alegroume que non me ocorrese cousa peor. A man dereita non recibira tantas queimaduras, pero, no entanto, apenas podía mover os dedos. Estaba tamén vendada, como é natural, pero non tanto como o brazo esquerdo, que levaba en estribeira. Tiven que poñer a chaqueta coma se fose unha capa e abrochada polo colo. Tamén o cabelo se me queimara, pero non sufrín ningunha ferida na cabeza nin na cara.

Cando Herbert regresou de Hammersmith, onde fora ver ao seu pai, veu aos nosos cuartos e empregou o día en curarme. Era o mellor dos enfermeiros, e ás horas fixadas quitábame as vendaxes e bañábame as queimaduras no líquido refrescante que estaba preparado; logo volvía vendarme con paciente tenrura, que eu lle agradecía profundamente.

Ao principio, mentres estaba deitado e quieto no sofá, pareceume moi difícil e penoso, e ata case imposible, apartar da miña mente a impresión que me producira o brillo das chamas, a súa rapidez e o seu zumbido, así como tamén o cheiro de cousas queimadas. Se me adormentaba por espazo dun minuto, espertábanme os gritos da señorita Havisham, que se achegaba correndo a min, coroada por altísimas chamas. E esta dor mental era moito máis difícil de dominar que o físico. Herbert, que o advertiu, fixo canto lle foi posible para levar a miña atención cara a outros asuntos.

Ningún dos dous falabamos do bote, pero ambos pensabamos nel. Iso era evidente polo coidado que ambos tiñamos en evitar o asunto, aínda que nada nos dixemos, con obxecto de non ter que precisar se sería cuestión de horas ou de semanas a curación das miñas mans.

Como é natural, en canto vin a Herbert, a primeira pregunta que lle dirixín foi para saber se todo marchaba ben no cuarto inmediato ao río. Contestou afirmativamente, coa maior confianza e bo ánimo, pero non volvemos falar do asunto ata que terminou o día. Entón, mentres Herbert me cambiaba as vendaxes, máis iluminado pola luz do lume que pola exterior, espontaneamente volveu tratar o asunto.

–Onte á noite pasei un par de horas en compañía de Provis, Haendel.

–Onde estaba Clara?

–Pobriña! –contestou Herbert–. Pasou toda a tarde subindo e baixando e ocupada no seu pai. Este empezaba a golpear o chan no momento en que a perdía de vista. Moitas veces pregúntome se o pai vivirá moito tempo. Como non fai máis que beber ron e tomar pementa, creo que non está moi lonxe o día da súa morte.

–Supoño que entón casarás, Herbert.

–Como, se non, podería coidar de Clara? Descansa o brazo no respaldo do sofá, querido amigo. Eu sentarei ao teu lado e quitareiche a vendaxe, tan amodo que nin sequera te darás conta. Falábache de Provis. Sabes, Haendel, que mellora moito?

–Xa che dixen que a última vez que o vin me pareceu máis suave.

–É verdade. E así é, en efecto. Onte á noite estaba moi comunicativo e referiume algo máis da súa vida. Xa recordarás que se interrompeu cando empezou a falar dunha muller... Fíxenche dano?

Eu dera un salto, pero non a causa da dor, senón porque me impresionaron as súas palabras.

–Esquecera este detalle, Herbert, pero agora vólvoo recordar.

–Pois ben, referiume esta parte da súa vida, que, certamente, é bastante sombría. Queres que cha conte, ou talvez te aburro?

–Nada diso. Refírema sen esquecer unha palabra.

Herbert inclinouse cara a min para mirarme lentamente, talvez sorprendido polo apresuramento ou a vehemencia da miña resposta.

–Tes a cabeza fresca? –preguntoume tocándome a fronte.

–Por completo –contesteille–. Dime agora o que che referiu Provis.

–Seica... –observou Herbert–. Pero xa quitamos esta vendaxe e agora vén outra fresca. É posible que no primeiro momento che produza unha sensación dolorosa, pobre Haendel, non é verdade? Pero moi pronto che dará unha sensación de benestar... Seica –repetiu– que aquela muller era moi nova e extraordinariamente celosa e, ademais, moi vingativa. Vingativa ata o maior extremo.

–Que extremo é ese?

–Pois o asasinato... Paréceche demasiado fría a venda neste lugar tan sensible?

–Nin sequera a sinto... Que asasinato foi ese? A quen asasinou?

–Talvez o que fixo non mereza nome tan terrible –dixo Herbert–, pero foi xulgada por ese crime. Defendeuna o señor Jaggers, e a fama que alcanzou con esa defensa fixo que Provis coñecese o seu nome. A vítima foi outra muller máis robusta, e seica houbo unha loita nunha granxa. Quen empezou das dúas, e se a loita foi leal ou non, ignórase; o que non ofrece dúbida é o final que tivo, porque se atopou á vítima estrangulada.

–Resultou culpable a muller de Provis?

–Non, foi absolta... Pobre Haendel! Paréceme que che fixen dano.

–É imposible curar mellor do que ti o fas, Herbert... E que máis?

–Esta muller e Provis tiñan unha filliña, unha nena á que Provis quería con delirio. Pola tarde do mesmo día en que resultou estrangulada a muller causante dos seus celos, segundo xa che dixen, a moza presentouse a Provis por un momento e xuroulle que mataría a nena (que estaba ao seu coidado) e que el non volvería vela... Xa temos curado o brazo esquerdo, que está máis magoado ca o dereito. O que falta é xa moito máis fácil. Cúrote mellor coa luz do lume, porque as miñas mans son máis firmes cando non vexo as chagas con demasiada claridade. Creo que respiras con certa axitación, querido amigo.

–Talvez sexa verdade, Herbert... Cumpriu o seu xuramento aquela muller?

–Esta é a parte máis negra da vida de Provis. Cumpriu a súa ameaza.

–É dicir, que ela dixo que a cumpriu.

–Naturalmente, querido Haendel –replicou Herbert, moi sorprendido e inclinándose de novo para mirarme coa maior atención–. Así mo dixo Provis. Pola miña banda, non teño máis datos sobre o asunto.

–É natural.

–Doutra banda, Provis non di se nas súas relacións con aquela muller utilizou os seus bos ou os seus malos sentimentos; pero é evidente que compartiu con ela catro ou cinco anos a desditada vida que nos describiu aquela noite, e tamén parece que aquela muller lle inspirou mágoa e compaixón. Daquela, temendo ser chamado a declarar acerca da nena e ser así o causante da morte da nai, ocultouse (malia o moito que choraba á súa filliña), permaneceu na sombra, segundo di, afastándose do camiño da súa muller e da acusación que sobre ela pesaba, e falouse del dun modo moi vago, como de certo home chamado Abel, que foi causa dos celos da acusada. Logo de ser absolta, ela desapareceu, e así Provis perdeu a nena e a súa nai.

–Querería saber...

–Un momento, querido Haendel, e termino. Aquel mal home, aquel Compeyson, o peor criminal entre os criminais, coñecendo os motivos que tiña Provis para ocultarse naqueles tempos e as súas razóns para obrar desta sorte, aproveitouse, naturalmente, diso para ameazalo, para regatearlle a súa participación nos negocios e para facelo traballar máis que nunca. Onte á noite, Provis deume a entender que iso foi precisamente o que espertou máis a súa animosidade.

–Querería saber –repetín– se el che indicou a data en que ocorreu todo iso.

–Déixame que recorde as súas palabras –contestou Herbert–. A súa expresión foi: «hai cousa de vinte anos, pouco tempo despois de empezar a traballar con Compeyson». Que idade terías ti cando o coñeciches no pequeno cemiterio da túa aldea?

–Paréceme que sete anos.

–Iso é. Dixo que todo aquilo ocorrera tres ou catro anos antes, e engadiu que cando te viu lle recordaches a neniña traxicamente perdida, pois entón sería da túa mesma idade.

–Herbert –díxenlle tras un curto silencio e con certo apresuramento–, como me ves mellor: á luz da fiestra ou á do lume?

–Á do lume –contestou Herbert achegándose de novo a min.

–Pois mírame.

–Xa o fago, querido Haendel.

–Tócame.

–Xa te toco.

–Paréceche que estou febril ou que teño a cabeza trastornada polo accidente da pasada noite?

–Non, querido Haendel –contestou Herbert tras tomar algún tempo para contestarme.

–Estás un pouco excitado, pero estou seguro de que razoas perfectamente.

–Seino –díxenlle–. Por iso che digo que o home a quen temos oculto xunto ao río é o pai de Estella.