Capítulo 46

Deran as oito da noite antes de que me rodease o aire impregnado, e non desagradablemente, do cheiro das serraduras e das lascas dos carpinteiros de ribeira e das motonerías da beira do río. Toda aquela parte contigua ao río érame por completo descoñecida. Baixei pola ribeira e observei que o lugar que buscaba non se achaba onde eu cría e que non era fácil de atopar. Chamábase Mill Pond Bank, Chinks’s Basin; e non tiña outra pista para chegar a Chinks’s Basin que a cordelería do Vello Cobre Verde.

Pouco importa detallar as veces que me extraviei entre as naves que se reparaban e os vellos cascos a piques de ser despezados, nin tampouco a lama e os restos de toda clase que pisei, depositados na ribeira pola marea, nin cantos estaleiros vin, ou cantas áncoras, xa desbotadas, mordían cegamente a terra, ou as moreas de madeiras vellas e de anacos de cascos, cordas e motóns que se ofreceron á miña vista. Tras achegarme varias veces ao meu destino e pasar de largo outras, cheguei inesperadamente a Mill Pond Bank. Era un lugar moi fresco e ventilado, onde o vento procedente do río tiña espazo para revolverse a vontade; había alí dúas ou tres árbores, o esqueleto dun muíño de vento e unha serie de armazóns de madeira que na distancia parecían outros tantos anciños vellos que perderan a maior parte dos dentes.

Buscando, entre as poucas que se ofrecían á miña vista, unha casa que tivese a fachada de madeira e tres pisos con fiestras salientes (e non miradores, que é outra cousa distinta), mirei a placa da porta, e nela lin o nome da señora Whimple. Como esta era o que buscaba, chamei, e apareceu unha muller de aspecto agradable e próspero. Pronto foi substituída por Herbert, que silenciosamente me levou á sala e pechou a porta. Resultábame moi raro ver aquel rostro amigo e tan familiar, que parecía acharse na súa casa, nun barrio e nunha vivenda completamente descoñecidos para min, e sorprendinme mirándoo do mesmo xeito que miraba o armariño dun recuncho, cheo de pezas de cristal e de porcelana; as cunchas da cheminea; os gravados iluminados que se vían nas paredes, representando a morte do capitán Cook, unha lancha e a Súa Maxestade o rei Xurxo III, na terraza de Windsor, coa súa perruca, propia dun cocheiro de luxo, pantalón curto de pel e botas altas.

–Todo vai ben, Haendel –dixo Herbert–. El está completamente satisfeito, aínda que moi deseoso de verte. A miña prometida áchase co seu pai, e, se esperas a que baixe, presentareicha e logo iremos arriba. Ese... é o seu pai.

Chegaran aos meus oídos uns alarmantes ruídos, procedentes do piso superior, e talvez Herbert viu o asombro que iso me causou.

–Temo que ese home sexa un bandido –dixo Herbert sorrindo–, pero nunca lle vin. Non cheiras a ron? Está bebendo continuamente.

–Ron?

–Si –contestou Herbert–, e xa podes supoñer o que iso lle alivia a gota. Ten o maior empeño en gardar no seu cuarto todas as provisiones, e logo dállas aos demais, segundo se necesitan. Gárdaas nuns estantes que ten na cabeceira da cama e pésaas cuidadosamente. O seu cuarto debe de parecer unha tenda de ultramarinos.

Mentres falaba así, aumentou o rumor dos ruxidos, que pareceron xa un ouveo rouco, ata que se debilitou e morreu.

–Naturalmente, as consecuencias están á vista –dixo Herbert–. Ten o queixo de Gloucester á súa disposición e cómeo en abundantes cantidades. Iso faille aumentar as dores de gota da man e doutras partes do corpo.

Talvez naquel momento o enfermo se mancou, porque proferiu outro furioso ruxido.

–Para a señora Whimple, ter un hóspede como o señor Provis é verdaderaimente un favor do ceo, porque poucas persoas resistirían este ruído. É un lugar curioso, Haendel, non é verdade?

Así era, realmente; pero resultaba máis notable a orde e a limpeza que reinaban por todas as partes.

–A señora Whimple –replicou Herbert cando llo fixen notar– é unha ama de casa excelente, e en verdade non sei o que faría Clara sen a súa axuda maternal. Clara non ten nai, Haendel, nin ningún outro parente máis que o vello Gruñón.

–Seguramente non é este o seu nome, Herbert.

–Non –contestou o meu amigo–, é o que eu lle dou. Chámase Barley. É unha bendición para o fillo dos meus pais amar unha rapariga que non ten parentes e que, polo tanto, non pode molestar a ninguén falándolle da súa familia.

Herbert dixérame noutras ocasións, e agora recordoumo, que coñeceu a Clara cando esta completaba a súa educación nunha escola de Hammersmith, e que ao ser chamada á súa casa para coidar do pai, os dous mozos confiaron o seu afecto á maternal señora Whimple, que os protexeu e regulamentou as súas relacións con extraordinaria bondade e a maior discreción. Todos estaban convencidos da imposibilidade de confiar ao señor Barley nada de carácter sentimental, pois non se achaba en condicións de tomar en consideración outras cousas máis psicolóxicas que a gota, o ron e os víveres almacenados na súa estancia.

Mentres falabamos así en voz baixa, e o ruxido sostido do vello Barley facía vibrar a viga que cruzaba o teito, abriuse a porta da estancia e apareceu, levando un cesto na man, unha rapariga duns vinte anos, moi linda, esvelta e de ollos negros. Herbert quitoulle o cesto coa maior tenrura e, ruborizándose, presentouma. Realmente era unha rapariga encantadora, e podería pasar por unha fada reducida ao cativerio e a quen o terrible ogro Barley dedicase ao seu servizo.

–Mira –dixo Herbert mostrándome o cesto con compasivo e tenro sorriso, logo de falar un pouco.

–Velaquí a cea da pobre Clara, que cada noite lle entrega o seu pai. Aquí está a súa porción de pan e un pouquiño de queixo, ademais da súa parte de ron... que bebo eu. Este é o almorzo do señor Barley, que mañá pola mañá haberá que servir guisado. Dúas costeletas de carneiro, tres patacas, algúns chíchars, unha pouca fariña, dúas onzas de manteiga, un pouco sal e ademais toda esa pementa negra. Hai que guisarllo todo xunto, para servilo quente. Non hai dúbida de que todo iso é excelente para a gota.

Había tanta naturalidade e encanto en Clara mentres miraba aquelas provisións que Herbert nomeaba unha tras outra, e parecía tan confiada, amante e inocente ao prestarse modestamente a que Herbert a rodease co seu brazo; mostrábase tan cariñosa e tan necesitada de protección, que nin a cambio de todo o diñeiro que contiña a carteira que aínda non abrira me sentiría capaz de desfacer aquelas relacións entre ambos, no caso de que iso me fose posible. Contemplaba a moza con pracer e con admiración, cando, de súpeto, o rosmido que resoaba no piso superior se converteu nun ruxido feroz. Ao mesmo tempo resoaron algúns golpes no teito, coma se un xigante que tivese unha perna de pau golpease furiosamente o chan con ela, no seu desexo de chegar ata nós. Ao oílo, Clara díxolle a Herbert:

–Papá necesítame.

E saíu da estancia.

–Xa vexo que te asusta –dixo Herbert–. Que che parece que quere agora, Haendel?

–Ignóroo –contestei–. Algo de beber?

–Precisamente –repuxo, satisfeito coma se eu acabase de adiviñar unha cousa extraordinaria–. Ten o grog xa preparado nun recipiente e encima da mesa. Espera un momento e oirás como Clara o incorpora para que beba. Agora! –Resoou outro ruxido, que terminou con maior violencia–. Agora –engadiu Herbert fixándose no silencio que seguiu– está bebendo. E neste momento –engadiu ao notar que o gruñido resoaba de novo na viga– xa se tendeu outra vez.

Clara regresou en breve, e Herbert acompañoume arriba a ver ao noso protexido. Cando pasabamos por diante da porta do señor Barley, oímos que murmuraba algo con voz rouca, cuxo ton diminuía e aumentaba como o vento. E sen cesar dicía o que vou copiar, aínda que hei de advertir que substituín con bendicións outras palabras que eran precisamente todo o contrario.

–Ah! Benditos sexan os meus ollos, aquí está o vello Bill Barley! Aquí está o vello Bill Barley, benditos sexan os meus ollos! Aquí está o vello Bill Barley, tendido na cama e sen poder moverse, bendito sexa Deus! Tendido de costas coma un linguado morto! Así está o vello Bill Barley, bendito sexa Deus! Ah!

Segundo me comunicou Herbert, o vello consolábase así día e noite. Tamén, ás veces, de día, distraíase mirando ao río por medio dun anteollo convenientemente colocado para usalo desde a cama.

Atopei comodamente instalado a Provis nos seus dous cuartos da parte alta da casa, frescos e ventilados, e desde os cales non se oía tanto o escándalo producido polo señor Barley. Non parecía estar alarmado o máis mínimo, pero chamoume a atención que, en aparencia, estivese máis manso, aínda que me foi imposible explicar o porqué nin como o puiden notar.

Grazas ás reflexións que puiden facer durante aquel día de descanso, decidín non dicirlle unha soa palabra de Compeyson, pois temía que, levado pola súa animosidade cara a aquel home, puidese sentirse inclinado a buscalo e buscar así a súa propia perdición. Por iso, en canto os tres estivemos sentados ante o lume, pregunteille se tiña confianza nos consellos e nos informes de Wemmick.

–Pois claro, rapaz! –contestou con acento de convicción–. Jaggers sábeo moi ben.

–Pois en tal caso, direille que falei con Wemmick –dixen– e vin para transmitirlle a vostede os informes e consellos que me deu.

Fíxeno coa maior exactitude, aínda que coa reserva mencionada; díxenlle o que Wemmick oíra na prisión de Newgate (aínda que ignoraba se por boca dalgúns presos ou dos oficiais do cárcere), que se sospeitaba del e que se vixiaron os meus cuartos. Transmitinlle o encargo de Wemmick de non deixarse ver por algún tempo, e tamén lle dei conta da súa recomendación de que eu vivise afastado del. Así mesmo, referinlle o que me dixera o meu amigo acerca da súa marcha ao estranxeiro. Engadín que, naturalmente, cando chegase a ocasión favorable, eu acompañaríao, ou seguiríao de cerca, segundo nos aconsellase Wemmick. Non aludín nin remotamente ao feito do que podería ocorrer logo; por outra banda, eu non o sabía aínda, e non me gustaría falar diso, dada a perigosa situación en que se achaba pola miña culpa. En canto a cambiar o meu modo de vivir, aumentando os meus gastos, fíxenlle comprender que tal cousa, nas desagradables circunstancias en que nos achabamos, non soamente sería ridícula, senón talvez perigosa.

Non puido negarme iso, e en realidade portouse dun modo moi razoable. O seu regreso era unha aventura, segundo dixo, e sempre soubo ao que se expoñía. Nada faría para comprometerse, e engadiu que temía moi pouco pola súa seguridade, grazas ao bo auxilio que lle prestabamos.

Herbert, que quedara mirando para o lume e sumido nas súas reflexións, dixo entón algo que se lle ocorreu en vista dos consellos de Wemmick e que talvez fose conveniente levar a cabo.

–Tanto Haendel como eu somos bos remeiros, e os dous poderiamos levalo polo río en canto chegue a ocasión favorable. Entón non alugaremos ningún bote e tampouco tomaremos remeiros; iso evitaranos posibles receos e sospeitas, e creo que debemos evitalas no que poidamos. Nada importa que a estación non sexa favorable. Creo que sería prudente que ti comprases un bote e o tiveses amarrado no desembarcadoiro do Temple. De cando en vez dariamos algúns paseos polo río, e unha vez que a xente se afaga a vernos, xa ninguén fará caso de nós. Podemos dar vinte ou cincuenta paseos, e así nada de particular haberá no paseo vixésimo primeiro ou quincuaxésimo primeiro, aínda que entón nos acompañe outra persoa.

Gustoume o plan, e, en canto a Provis, entusiasmouse. Conviñemos en poñelo en práctica e en que Provis non daría mostras de recoñecernos cantas veces nos vise, pero que, en cambio, correría a cortina da fiestra que daba ao Leste sempre que nos vise e non houbese ningunha novidade. Terminada xa a nosa conferencia e convido todo, levanteime para marcharme, facendo a Herbert a observación de que era preferible que non regresásemos xuntos á casa, senón que eu o precedese media hora.

–Non o deixo aquí con gusto –díxenlle a Provis–, aínda que non dubido de que está máis seguro nesta casa que preto da miña. Adeus!

–Querido Pip –dixo estreitándome as mans–, non sei cando nos veremos de novo e non me gusta dicir adeus. Digamos, pois, boas noites.

–Boas noites! Herbert serviranos de lazo de unión, e, cando chegue a ocasión oportuna, teña vostede a seguridade de que estarei disposto. Boas noites! Boas noites!

Cremos mellor que non se movese dos seus cuartos, e deixámolo no relanzo que había ante a porta, sostendo unha luz para alumarnos mentres baixabamos a escaleira. Mirando atrás, pensei na primeira noite, cando chegou á miña casa; naquela ocasión, as nosas posicións respectivas eran inversas, e entón pouco puiden sospeitar que chegaría a ocasión en que o meu corazón estaría cheo de ansiedade e de preocupacións ao separarme del, como me ocorría naquel momento.

O vello Barley estaba rosmando e blasfemando cando pasamos ante a súa porta. En aparencia, non cesara de facelo nin se dispoñía a gardar silencio. Cando chegamos ao pé da escaleira, pregunteille a Herbert se conservara o nome de Provis ou o cambiara por outro. Replicoume que o fixera así e que o inquilino se chamaba agora señor Campbell. Engadiu que todo canto se sabía del na casa era que este señor Campbell lle fora recomendado e que el, Herbert, tiña o maior interese en que estivese ben aloxado e cómodo para levar unha vida retirada. Por iso en canto chegamos á sala onde estaban sentadas traballando a señora Whimple e Clara, nada dixen do meu interese polo señor Campbell, senón que calei acerca do particular.

Cando me despedín da fermosa e amable rapariga de ollos negros, así como da maternal señora que amparara con honesta simpatía un amor xuvenil e verdadeiro, aquela casa e aquel lugar parecéronme moi diferentes. Por vello que fose o enfurecido Barley e aínda que blasfemase como unha cuadrilla de bandidos, había naquela casa suficiente bondade, mocidade, amor e esperanza para compensalo. E logo, pensando en Estella e na nosa despedida, encamiñeime tristemente á miña casa.

No Temple, todo seguía tan tranquilo como de costume. As fiestras dos cuartos daquel lado, ultimamente ocupadas por Provis, estaban escuras e silenciosas, e en Garden Court non había ningún folgazán. Pasei máis alá da fonte dúas ou tres veces, antes de descender os chanzos que había no camiño dos meus apousentos, pero vin que estaba completamente só. Herbert, que foi verme á miña cama ao chegar, pois xa me deitara, fatigado como estaba mental e corporalmente, fixera a mesma observación. Despois abriu unha fiestra, mirou ao exterior á luz da lúa e díxome que a rúa estaba tan solemnemente deserta como a nave de calquera catedral á mesma hora.

Ao día seguinte ocupeime en adquirir o bote. Pronto quedou comprado, e levárono ata as escaleiras do desembarcadoiro do Temple, quedando nun lugar onde eu podía chegar nun ou dous minutos desde a miña casa. Logo embarqueime como para practicarme no remo; ás veces ía só e outras en compañía de Herbert. Con frecuencia saïamos a pasear polo río con choiva, con frío e con auganeve, pero ninguén se fixaba xa en min despois de verme algunhas veces. Primeiro adoitabamos pasear pola parte alta da Ponte de Blackfriars; pero a medida que cambiaban as horas da marea, empecei a dirixirme cara á Ponte de Londres, que naquela época era tida pola vella Ponte de Londres, e en certos estados da marea había alí unha corrente que lle daba moi mala reputación. Pero pronto empecei a saber como había que pasar aquela ponte, tras velo facer, e así, en breve, puiden navegar por entre os barcos ancorados no Pool e máis abaixo, cara a Erith. A primeira vez que pasamos por diante da casa de Provis acompañábame Herbert. Ambos iamos remando, e tanto á ida como á volta vimos que se baixaban as cortinas das fiestras que daban ao Leste. Herbert ía alá, polo menos, tres veces por semana, e nunca me comunicou ningunha cousa alarmante. Con todo, estaba persuadido de que aínda existían motivos para sentir inquietude, e eu non podía desbotar a sensación de que me vixiaban. Unha sensación semellante convértese para un nunha idea fixa e molesta, e sería difícil precisar de cantas persoas sospeitaba que me vixiaban.

Nunha palabra, que estaba cheo de temores con respecto ao home que vivía oculto. Algunhas veces, Herbert díxome que lle resultaba agradable asomarse a unha das nosas fiestras cando se retiraba a marea, pensando que se dirixía cara ao lugar en que vivía Clara, levando consigo infinidade de cousas. Pero non pensaba que tamén se dirixía cara ao lugar en que vivía Magwitch e que cada unha das manchas negras que houbese na súa superficie podía ser un dos seus perseguidores, que silenciosa, rápida e seguramente ía apoderarse del.