Capítulo 43

Para que interromperme a fin de preguntarme se a miña antipatía cara a Provis podía deberse a Estella? Para que entreterme no meu camiño, a fin de comparar o estado da miña mente entre cando tratei de limparme da mancha da prisión, antes de ir ao encontro de Estella na oficina da dilixencia, co estado mental en que me achaba agora, ao considerar o abismo que se abrira entre Estella, no seu orgullo e beleza, e o presidiario a quen albergaba na miña casa? Non por facelo sería mellor o camiño nin tampouco o final que nos estivese reservado a todos. Iso non sería de ningún beneficio para o meu protector nin para min.

Esta narración producírame outro temor; ou, mellor dito, tal relato dera forma e obxecto a un temor que sentía inconscientemente. Se Compeyson vivía e descubría por azar o regreso de Provis, non serían xa dubidosas as consecuencias. Ninguén mellor ca min estaba persuadido de que Compeyson tiña un medo horrible a Provis, e non era difícil imaxinar que un home como el, a xulgar pola descrición que se nos fixera, non vacilaría o máis mínimo en librarse dun inimigo delatándoo.

Ata entón, eu non lle dixera unha soa palabra a Provis acerca de Estella, e estaba firmemente decidido a non facelo. Pero díxenlle a Herbert que antes de marchar ao estranxeiro desexaba ver a Estella e á señorita Havisham. Isto ocorreu en canto quedamos sós pola noite do mesmo día en que Provis nos referiu a súa historia. Resolvín, pois, ir a Richmond ao seguinte día, e así o fixen.

Ao presentarme á señora Brandley, esta fixo chamar á doncela de Estella, quen me dixo que a moza marchara ao campo. Onde? Á casa Satis, como de costume. Repliquei que non era como de costume, pois ata entón nunca fora sen min. Preguntei cando estaría de regreso, pero advertín unha reserva especial na resposta, que aumentou a miña perplexidade. A doncela díxome que, segundo imaxinaba, non regresaría por algún tempo. Nada puiden adiviñar nin comprender por tales palabras, excepto o feito de que deliberadamente se propoñían que eu non puidese comprendelo, e, así, volvín á miña casa completamente desencantado.

Pola noite volvín consultar con Herbert logo da marcha de Provis (e debo repetir que eu sempre o acompañaba ata o seu aloxamento e observaba coa maior atención ao meu redor ), e na nosa conversa, tras tratar do asunto, chegamos á conclusión de que nada podía decidirse acerca da proxectada viaxe ao estranxeiro ata que eu regresase da miña visita á señorita Havisham. Mentres tanto, Herbert e eu reflexionamos sobre o que máis conviría dicir, ou ben que tiñamos a sospeita e o temor de que alguén nos vixiase, receoso, ou escusarnos no feito de que, como eu non estivera nunca no estranxeiro, me resultaría agradable facer unha viaxe. Constábanos de antemán que el aceptaría calquera cousa que eu lle propuxese. Por outra banda, Herbert e eu conviñemos en que non había que pensar en que Provis continuase moitos días no mesmo perigo a que estaba exposto.

Ao día seguinte cometín a baixeza de finxir que ía cumprir unha promesa feita a Joe de ir velo; eu era capaz de cometer calquera indignidade con relacion a Joe ou ao seu nome. Mentres durase a miña ausencia, Provis debería ter o maior coidado, e Herbert encargaríase del como o facía eu. Propoñíame estar ausente unha soa noite, e ao meu regreso debería empezar, segundo as ideas de Provis, a miña carreira como cabaleiro rico. Entón ocorréuseme, e, segundo vin máis tarde, tamén se lle ocorreu a Herbert, que poderiamos inducilo a ir ao estranxeiro coa escusa de facer compras ou algo polo estilo.

Tras dispoñer así a miña visita á señorita Havisham, saín na primeira dilixencia do día seguinte, cando apenas había luz no ceo, e atopámonos en plena estrada ao asomar o día, que parecía avanzar amodo, queixándose e tremendo de frío, envolto como estaba en capas de nubes e farrapos de néboa, coma se fose un esmoleiro. Cando chegamos ao Xabaril Azul, tras viaxar entre a choiva, cal non sería o meu asombro ao ver no limiar da porta, cun escarvadentes na man e contemplando a dilixencia, a Bentley Drummle!

Como el finxiu que non me vira, eu fixen coma se non o recoñecese. Tal actitude era moi ridícula por ambas as partes, e máis aínda porque logo entramos á vez na sala do café, onde el acababa de terminar o seu almorzo e onde ordenei que me servisen o meu. Érame violento en grao sumo velo na cidade, posto que dabondo sabía a causa da súa permanencia nela.

Finxindo que me entregaba á lectura dun xornal local de data remota, no que non había nada tan lexible como as manchas de café, de encurtidos, de salsas de peixe, de manteiga derretida e de viño de que estaba cheo, coma se o papel contraese o xarampón dun modo moi irregular, sentei á miña mesa namentres el permanecía ante o lume. Aos poucos pareceume insoportable que estivese alí, e por esta causa púxenme en pé, decidido a gozar da miña parte de calor na cheminea. Para alcanzar o atizador a fin de reanimar o lume, tiven que pasar as mans por detrás das súas pernas; pero, con todo, continuei finxindo que non o coñecía.

–É un desaire? –preguntou o señor Drummle.

–Oh! –exclamei, co atizador na man.

–É vostede? Como está vostede? Preguntábame quen me impediría gozar da calor do lume.

Dito isto, revolvín as brasas dun modo tremendo e despois planteime á beira do señor Drummle, cos ombreiros ríxidos e de costas ao lume.

–Acaba vostede de chegar? –preguntou o señor Drummle dándome un lixeiro empuxón cara a un lado.

–Si –contestei, empuxándoo co meu ombreiro.

–É un lugar horrible –dixo Drummle–. Segundo teño entendido, é o seu país.

–Si –asentín–. E seica o seu Shropshire se parece bastante.

–Non se lle parece en nada –contestou Drummle. Logo mirou para as botas, e eu imiteino mirando para as miñas. Un momento máis tarde, o señor Drummle mirou as miñas botas, e eu as súas, en xusta correspondencia.

–Hai moito que está vostede aquí? –pregunteille, decidido a non deixarme afastar unha soa polgada do lume.

–O suficiente para estar xa canso –contestou Drummle finxindo un bocexo, pero igualmente decidido a non afastarse.

–Estará aínda moito tempo?

–Non sabería dicirlle –contestou Drummle–. E vostede?

–Non sabería dicirlle –repliquei. Entón experimentei a sensación de que se naquel momento o señor Drummle fixese a menor tentativa para gozar de máis sitio ante o lume, eu guindaríao contra a fiestra, e tamén comprendín que se o meu ombreiro expresase a mesma pretensión, o señor Drummle me guindaría á mesa máis próxima. El púxose a asubiar, e eu fixen o mesmo.

–Por aquí abundan as brañas, segundo creo –observou Drummle.

–Si. E que? –repliquei. O señor Drummle miroume, logo fixouse nas miñas botas e dixo:

–Oh! –E botouse a rir.

–Está vostede de bo humor, señor Drummle?

–Non –contestou–, non pode dicir se que o estea. Vou pasear a cabalo. Para pasar o tempo propóñome explorar esas brañas. Dixéronme que xunto a elas hai varias aldeas e que hai tabernas e ferrerías curiosas... ¡Camareiro!

–Que desexa o señor?

–Está enselado o meu cabalo?

–Levárono xa ante a porta, señor.

–Moi ben. Agora atende. Hoxe a señorita non sairá a cabalo, porque o tempo segue malo.

–Moi ben, señor.

–E eu non virei comer, porque irei facelo á casa da señorita.

–Moi ben, señor.

Drummle miroume con tal expresión de triunfo na seu carota de grandes mandíbulas, que o corazón me doeu malia á estupidez daquel home, exasperándome de tal xeito que me sentín inclinado a collelo nos brazos (igual que nas historias de ladróns se conta que os bandidos collían ás damas) para sentalo á forza sobre as brasas.

Unha cousa resultaba evidente en nós, e era que, de non vir ninguén na nosa axuda, ningún dos dous sería capaz de abandonar o lume. Alí estabamos ambos, cos ombreiros e os pés en contacto, sen movernos a ningún lado nin por espazo dunha polgada. Desde alí podiamos ver o cabalo ante a porta e entre a choiva; o meu almorzo estaba servido na mesa, mentres que xa retiraran o servizo de Drummle; o camareiro invitábame a sentar, e eu fíxenlle un sinal de asentimento, pero os dous continuabamos inmóbiles ante o lume.

–Estivo vostede recentemente na Enramada? –preguntou Drummle.

–Non –contestei–. Xa quedei máis que satisfeito dos Pimpíns a última vez que estiven.

–Foi cando tivemos aquela pequena diferenza de opinión?

–Si –contestei secamente.

–Vaites! –exclamou el–. Demostrou vostede ser moi lixeiro de cascos. Non debía perder tan pronto a súa presenza de ánimo.

–Señor Drummle –contesteille–, non é vostede quen para darme consellos sobre o particular. Cando perdo o dominio sobre min mesmo (e con iso non admito que me ocorrese naquela ocasión), polo menos non tiro vasos á cabeza das persoas.

–Pois eu si –contestou Drummle.

Tras miralo unha ou dúas veces con expresión de ferocidade que aumentaba a cada momento, dixen:

–Señor Drummle, eu non busquei esta conversación, que, por outra banda, non me parece nada agradable.

–Dende logo que non –dixo con altivez e mirándome por encima do ombreiro–. Non mo parece nin remotamente.

–Polo tanto –continuei–, e se mo permite, aventurareime a indicar a conveniencia de que en diante non exista entre nós a menor comunicación.

–Esta é tamén a miña opinión –dixo Drummle–, e indicaríao eu mesmo, ou faríao sen advertilo. Pero non perda vostede os estribos. Non perdeu xa bastante?

–Que quere vostede dicir, cabaleiro?

–Camareiro! –chamou Drummle coma se quixese contestarme deste xeito. O chamado acudiu–. Atende ben. Supoño que comprendiches que a señorita non paseará hoxe a cabalo e que eu cearei na súa casa.

–Entendino moi ben, señor.

Cando o camareiro, poñendo a man na teteira, viu que estaba moi fría, dirixiume unha mirada suplicante e marchou. Drummle, tendo o maior coidado de non mover o seu ombreiro que se tocaba co meu, sacou un cigarro do peto, mordeu a punta e acendeuno, pero sen demostrar a súa intención de apartarse o máis mínimo. Enfurecido como estaba, comprendín que non poderiamos cruzar unha soa palabra máis sen falar de Estella, nome que non podería consentirlle que pronunciase; por esta razón, quedei mirando fixamente á parede, coma se non houbese ninguén na sala e eu mesmo me obrigase a gardar silencio. É imposible dicir canto tempo permaneceriamos en tan ridícula situación, pero naquel momento entraron tres granxeiros ricos, aos que acompañara o camareiro sen ningunha dúbida e que apareceron na sala do café desabrochando os grandes abrigos e fregando as mans. E como queira que deron unha carga en dirección ao lume, non tivemos máis remedio que retirarnos.

A través da fiestra vino agarrando as crins do pescozo do seu cabalo e montando do modo brutal que lle era peculiar. Logo desapareceu. Imaxinei que se marchara, cando volveu pedindo lume para o cigarro que tiña na boca. Apareceu un home co traxe cheo de po, a fin de darlle con que acender, e ignoro de onde saíu, se do patio da pousada ou da rúa. E mentres Drummle se inclinaba sobre a cadeira para acender o cigarro e ría, movendo a cabeza en dirección á sala do café, os ombreiros inclinados e o revolto cabelo daquel home, que me daba as costas, fixéronme recordar a Orlick.

Demasiado preocupado por outras cousas para sentir interese en pescudar se o era ou non, ou para tocar sequera o almorzo, lavei a cara e as mans para quitar de enriba o po da viaxe e dirixinme á vella e tan recordada casa, que mellor sería para min non ver nunca na vida e na que oxalá non entrase xamais.